ԼՐԱՀՈՍ

լրահոս

Վլադիմիր Պուտինն անխուսափելի է համարել Ուկրաինայի հետ հաշտեցումը

May 4, 2025, 3:20 pm

Ծանրորդ Գրիգոր Ղազարյանը դարձավ պատանիների ԱԱ-ի ոսկե մեդալակիր

May 4, 2025, 9:50 am

Նեթանյահուն հետաձգել է Ադրբեջան կատարելիք այցը

May 3, 2025, 10:43 pm

Ադրբեջանի սահմանապահները Կասպից ծովում կրակել են նավի վրա. Իրանի քաղաքացի է զոհվել

May 2, 2025, 11:56 pm

ՀՀ-ում ԵՄ դիտորդական առաքելության անդամներից մեկը մահացել է

May 2, 2025, 11:51 pm

Այս գործընթացը կարող են փոխել ռուս ժողովուրդը և ռուսական պետությունը. Վիտալի Բալասանյանը նամակով դիմել է Պուտինին

May 2, 2025, 12:53 pm

Պայթյուն Երևան քաղաքի Սարյան փողոցում. կան տուժածներ

May 1, 2025, 9:48 pm

Երևանից Եվրամիությանն անդամակցելու հայտ դեռ չենք ստացել, երբ ստանանք, կքննարկենք. Մարտա Կոս

May 1, 2025, 9:43 pm

Եթե Հայաստանը խախտի ԵԱՏՄ պայմանագիրը, կառույցն իրավական գործիքներ ունի. ՌԴ ԱԳՆ ներկայացուցիչ

May 1, 2025, 1:55 pm

Դատավոր Արտուշ Գաբրիելյանը կալանավորվել է

May 1, 2025, 1:46 pm

ԵՄ-ն պետք է ընդունի հայ ժողովրդի մեկնած ձեռքը և կառուցի համագործակցության ամուր կամուրջներ․ ԵԽ պատգամավորներ

April 30, 2025, 10:52 pm

Եվրոպական ժողովրդական կուսակցության կոնգրեսը Հայաստանի վերաբերյալ հրատապ բանաձև է ընդունել

April 30, 2025, 10:47 pm

Թրամփ․ «Դեմ չէի լինի Հռոմի պապ դառնալ»

April 30, 2025, 3:48 pm

Գերարժևորման անկում թե՞ կայունացում՝ ինչ է սպասվում անշարժ գույքի շուկայում 2025թ-ին

April 30, 2025, 1:07 am

Հակակոռուպցիոն կոմիտեն դատավոր Արտուշ Գաբրիելյանին դուրս է հանել դատական նիստերի դահլիճից

April 29, 2025, 3:30 pm

Թբիլիսիում ՆԱՏՕ-ի զորավարժություններին մասնակցում է նաև Հայաստանը

April 28, 2025, 10:22 pm

Մարմնամարզիկ Արթուր Դավթյանը 4-րդ ոսկին նվաճեց աշխարհի գավաթի խաղարկությունում

April 28, 2025, 9:23 pm

Թրամփը կարծում է, որ Ուկրաինան պատրաստ է հրաժարվել Ղրիմից

April 28, 2025, 11:22 am

Մարմնամարզիկ Համլետ Մանուկյանը դարձավ աշխարհի գավաթի խաղարկության բացարձակ հաղթող

April 27, 2025, 10:06 pm

Թրամփը կասկածում է պատերազմը դադարեցնելու Պուտինի պատրաստակամությանը

April 26, 2025, 9:46 pm

Ուկրաինան հերքում է Կուրսկի մարզն ազատագրելու մասին Ռուսաստանի հայտարարությունը

April 26, 2025, 5:50 pm

Թրամփ-Զելենսկի «շատ արդյունավետ» հանդիպում՝ Հռոմում

April 26, 2025, 2:03 pm

Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչելու Թուրքիայի համառ մերժումը վտանգավոր նախադեպ է ապագայի համար. Եվրախորհրդարանի պատգամավոր Լատինոպուլու

April 25, 2025, 12:13 am

Թրամփը ապրիլքանչորսյան ուղերձում վերադարձավ Մեծ Եղեռն տերմինին

April 24, 2025, 11:03 pm

Մոսկվան իրեն իրավունք է վերապահում միջուկային զենք կիրառել արևմտյան երկրների ագրեսիայի դեպքում. Շոյգու

April 24, 2025, 1:40 pm

Ապրիլի 24-ին՝ ոգեկոչման ազգային օրը, հիշենք բոլոր զոհերին և կենդանի պահենք նրանց հիշատակը. Մակրոնի հայերեն գրառումը

April 24, 2025, 1:02 pm

Եվրոպական երկրների մի խումբ պատգամավորներ քննադատել են Կայա Կալասի առաջիկա այցն Ադրբեջան

April 24, 2025, 10:17 am

Ադրբեջանը կրկին կրակել է Խոզնավարի ուղղությամբ․ վնասվել է բնակելի տուն

April 23, 2025, 11:57 pm

6,2 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ՝ Ստամբուլում

April 23, 2025, 6:38 pm

Չեչնիայի ղեկավարի 17-ամյա որդին դարձել է Անվտանգության խորհրդի քարտուղար

April 23, 2025, 6:33 pm

Ինչու չմեկնեցին Սերժ Սարգսյանն ու Նիկոլ Փաշինյանը. Խայտառակության ճանապարհը

April 29, 2019, 4:05 pm

4056

Չինաստանում տեղի ունեցած «Մեկ գոտի՝ մեկ ճանապարհ» միջազգային համաժողովին Հայաստանի բարձր մակարդակով չմասնակցելու հանգամանքը դարձել է որոշակի հանրային քննարկումների պատճառ: Խոսքը վերաբերում է համաժողովի, որ արդեն երկրորդ անգամ կազմակերպում է պաշտոնական Պեկինը՝ նոր Մետաքսի ճանապարհի նախաձեռնության շրջանակում, որի համար Չինաստանը ծախսում է տասնյակ միլիարդավոր դոլարներ: Ըստ տարբեր գնահատականների՝ Պեկինը պատրաստ է նախաձեռնության իրականացման համար ծախսել մոտ 100 միլիարդ դոլար: 

Տնտեսական այդ նախաձեռնությունն անշուշտ Չինաստանի աշխարհաքաղաքական հավակնության յուրօրինակ դրսևորում է: Նախաձեռնության առնչությամբ առաջին համաժողովը տեղի ունեցավ 2017 թվականի մայիսի 15-16-ը: Հայաստանն առաջին համաժողովին էլ ներկայացված չէր բարձր մակարդակով՝ թե՛ նախագահի, թե՛ վարչապետի: Ավելին, Սերժ Սարգսյանն այդ օրերին պաշտոնական այց էր կատարել Կատար: 

Փաստորեն, Չինաստանի մայրաքաղաքում կազմակերպված համաժողովին Հայաստանը նաև թավշյա հեղափոխությունից հետո չմասնակցեց առաջին դեմքի մակարդակով: Ո՞րն էր պատճառը՝ դեռևս պարզ չէ, համենայնդեպս այդ կապակցությամբ մեկնաբանություն պաշտոնական Երևանը, գոնե առայժմ, չի արել: 

Մյուս կողմից՝ ի՞նչ կարող էր ակնկալել Հայաստանն այդ համաժողովից և մասնակցությունից թե՛ առաջին, թե՛ երկրորդ դեպքում: Մեծ հաշվով՝ թերևս ոչինչ, որովհետև Հայաստանը հետ է մնացել իրադարձությունների զարգացումից շատ ավելի վաղ և միևնույն ժամանակ ունի նաև մի շարք օբյեկտիվ սահմանափակումներ, որոնք Երևանին թույլ չեն տալիս լինել չինական նոր Մետաքսի ճանապարհի նախաձեռնությունների, այսպես ասած, աշխույժ ռեժիմի դաշտում: 

Բանն այն է, որ Հայաստանի երթուղին կարող է դիտարկվել Իրանի ուղղությունից՝ դեպի Վրաստան ու Եվրոպա: Սակայն մինչև Իրան հասնելու համար Չինաստանն անշուշտ պետք է «կտրի» շատ երկար ու բարդ քաղաքական ճանապարհ՝ շատ բարդ ռեգիոններով, միմյանց հետ բավականին դժվար և սուր խնդիրներ ունեցող պետությունների տարածքով: Այստեղ աշխույժ ռեժիմի մասին խոսելը խիստ վաղ է: 

Մյուս կողմից, սակայն, Չինաստանի նախաձեռնությունն անշուշտ չի ենթադրում երթուղու բացարձակ ուղղակիություն: Այսինքն՝ չի նշանակում, որ բոլոր երթուղիները պետք է անպայմանորեն սկսվեն հենց Չինաստանից: Պեկինի խնդիրն ընդհանրապես համաշխարհային «երթուղային բաժնետիրությունն» է: Ըստ այդմ՝ այդ տրամաբանությամբ Չինաստանը կարող է հետաքրքրություն ցուցաբերել Իրան-Հայաստան-Վրաստան երթուղու կամ, ինչպես իրանական կողմն է մի շարք անգամներ բարձրաձայնել, Պարսից ծոց-Սև ծով գաղափարի նկատմամբ: Բայց այստեղ է, որ Հայաստանը կորցրել է տարիներ ու հետ է մնացել, և այդ գաղափարի համար Պեկինի համաժողով հասնելը իսկապես իզուր է՝ իզուր էր թե՛ այսօր, թե՛ 2017-ին: Եվ դա ունի մի շարք տնտեսական և քաղաքական, իսկ այժմ արդեն՝ աշխարհաքաղաքական պատճառներ: 

Պարսից ծոց-Սև ծով գաղափարի առումով պետք է դիտարկել թերևս երկու հնարավոր ենթակառուցվածք՝ երկաթուղի և ավտոճանապարհ: 2008 թվականին Սերժ Սարգսյանը հռչակեց Իրան-Հայաստան երկաթուղու շինարարություն, սակայն Սարգսյանի հույսը թերևս ռուսական ներդրումներն էին: Զուգահեռ հենց 2008 թվականից ստորագրվեց Հայաստանի երկաթուղին 30 տարով ռուսական հավատարմագրային կառավարման հանձնելու պայմանագիրը: Մի քանի տարի անց Ռուսական երկաթուղիների ղեկավար Յակունինը հայտարարեց, որ հայ-իրանական երկաթուղին պատ է, ոչ մի տեղ չտանող ճանապարհ: Տարիների ընթացքում, երբ պարզ դարձավ, որ ռուսներին դա չի հետաքրքրում՝ դարձյալ մի շարք տնտեսական ու քաղաքական պատճառներով, Սարգսյանը դիմեց չինացիներին: Սակայն հնարավոր է, որ չինացիների համար կա գործնական քայլի մի կարևոր պայման: Եթե Հայաստանի ամբողջ երկաթուղին տրված է ռուսական կառավարման, Պեկինը չունի Հայաստան-Իրան երկաթուղու միլիարդավոր դոլարների ծախսն իր վրա վերցնելու շարժառիթ: 

Ինչ վերաբերում է ավտոճանապարհին, ապա այստեղ գործ ունենք Հյուսիս-Հարավի՝ տարիներ շարունակ գործնականում խայտառակ շինարարության հետ, որը այլ բան չէր, քան Հայաստանի քրեաօլիգարխիկ համակարգը սպառվող ներքին ռեսուրսների պայմաններում արտաքին խոշոր վարկի ներգրավումով սնուցելու նախագիծ: Այդպիսով, իրականում կարևոր և նշանակալի գաղափարը վերածվել է հենց այդօրինակ շահադիտական մի աղբյուրի, ինչի մասին են հուշում թավշյա հեղափոխությունից հետո հարուցված մի շարք քրեական գործեր, որոնք վերաբերում են նախկին տարիներին այդ ճանապարհի խայտառակ շինարարությանը: 

Այդպիսով, Երևանը չինական նոր Մետաքսի ճանապարհի նախաձեռնության աշխույժ ռեժիմում հայտնվելու համար ունի հենց իր ներսում անցնելու բավականին կարևոր ճանապարհ՝ իհարկե, զուգահեռ աշխատելով թե՛ Իրանի, թե՛ Չինաստանի հետ: Թավշյա հեղափոխությունը տվել է դրա նոր ու լավ հնարավորությունը, և անկասկած շատ կարևոր է, թե ինչ աշխատանք է ընթանում այդ ուղղությամբ:

Նյութի աղբյուր. Առաջին լրատվական

Մեկնաբանություններ

Մեկնաբանությունները դիտելու և ավելացնելու համար մուտք գործեք համակարգ

Hima.am -ը անվճար հայտարաությունների հարթակ է Հայաստանում, հեշտ արագ գրանցում և հրապարակում։

Գրանցվել Հիմա